
Vivian Gornick
Urodzona w 1935 roku Vivian Gornick dziś ma w Ameryce status literackiej gwiazdy – doczekała się go jednak stosunkowo późno, początkowo jej nazwisko było kojarzone przede wszystkim ze społecznym aktywizmem i krytyką książkową, którą zajmowała się najpierw na łamach „The Village Voice”, a następnie także „New York Timesa”, „The Nation” oraz „The Atlantic”.
Sławę przyniosły jej wspomnienia Fierce Attachments, które wydała w 1987 roku, gdy miała 51 lat. Można powiedzieć, że była prekursorką stylu, który wówczas określano mianem „dziennikarstwa osobistego” (personal journalism) – pisarstwa, w którym autobiografia staje się punktem wyjścia do poszukiwania uniwersalnego znaczenia zjawisk i zdarzeń, a to, co prywatne, ujmowane jest jako kulturowe i polityczne.
W swoich książkach Gornick opisuje doświadczenie bycia podwójną outsiderką – kobietą i Żydówką, w dodatku pochodzącą z klasy robotniczej. Stawia pytanie o to, kim jest i kim może być w naszej kulturze kobieta, gdy nie definiuje się w relacji do mężczyzn – jako żona, wdowa, rozwódka, kochanka. Zarówno w Fierce Attachments, jak późniejszych znakomitych The Odd Woman and the City (2015) oraz ostatniej Unfinished Business. Notes of a Chronic Re-Reader (2020) poszukuje istoty przyjaźni i miłości, o której nasze matki mówiły, że jest „najważniejszą rzeczą w życiu każdej kobiety”, ale czyż – na swoją zgubę i naszą – nie myliły jej z seksualnym pożądaniem lub prowadzącym do samounicestwienia poświęceniem?
„Idziemy do łóżka z fantazjami, a budzimy się z rzeczywistością” – powiada Gornick, która wszystko, łącznie z samą sobą, podaje nieustająco w wątpliwość. Warto jej w tym niekończącym się wysiłku reinterpretacji towarzyszyć.
Autorem zdjęcia jest Mitchell Bach.



Akwaeke Emezi
Alan Hollinghurst
Alana S. Portero
Alejandro Zambra
Allyson McCabe
Amy Key
Ander Izagirre
Andrés Barba
Angie Kim
Anne Enright
Bart D. Ehrman
Becca Rothfeld
bell hooks
Bożena Keff
Brian Porter-Szűcs
Camila Sosa Villada
Catherine Nixey
Claire Dederer
Clarice Lispector
Clemens J. Setz
Colin Barrett
Dahlia de la Cerda
Dalia Mikulska
David Sedaris
Dawid Kujawa
Eduardo Galeano
Elizabeth Kolbert
Emma Becker
Ewa Wanat
Fiona MacCarthy
Gary Shteyngart
Giuliano da Empoli
Götz Aly
Grzegorz Piątek
Grzegorz Uzdański
Hamid Ismaiłow
Helle Helle
Hervé Le Tellier
Izabela Tadra
Jakub Wiśniewski
Jan Kurdwanowski
John Williams
Jonathan Kennedy
Joyce Carol Oates
Juan José Martínez
Jurek Sawka
Katarzyna Szaulińska
Leonora Carrington
Linda Scott
Ludmiła Ulicka
Łukasz Zawada
Maciej Górny
Maciej Hen
Marcin Oskar Czarnik
Marie NDiaye
Martín Kohan
Mateusz Górniak
Megan Nolan
Michał Cierzniak
Mike McCormack
Mirosław Wlekły
Monika Helfer
Natalia Ginzburg
Óscar Martínez
Patrycja Dołowy
Paul Murray
Piotr Siemion
Robert Jurszo
Sarah Manguso
Shalom Auslander
Sharon Rotbard
Sławomir Sochaj
Sunaura Taylor
Tamta Melaszwili
Will Cockrell
Yossi Granovski